Portekiz hükümeti, ülkenin vatandaşlık yasasında önemli değişiklikleri onayladı. Yeni düzenlemelere göre, vatandaşlık başvurularında aranan ikamet süresi beş yıldan on yıla çıkarılıyor ve yabancı ülke vatandaşları için ilave şartlar getiriliyor. Yasa tasarısı kısa süre içinde parlamentoya sunulacak ve bu değişiklikler, planlarını Portekiz’e taşınma ve yatırım üzerine kuran binlerce kişinin planlarını olumsuz etkileyebilir.
Vatandaşlık Şartlarındaki Temel Değişiklikler
Doğal yoldan vatandaşlık için gereken yasal ikamet süresi 5 yıldan 10 yıla çıkarılıyor. Üstelik, bu sürenin başlangıç tarihi artık başvuru anından değil, ikamet izninin (Autorização de Residência) alındığı tarihten itibaren hesaplanacak. Bu durum, başvuru sürecinin ortalama 2–3 yıl sürdüğü mevcut sistemde ciddi bir değişiklik anlamına geliyor.
Portekizce konuşulan ülkelerden gelen vatandaşlar (örneğin Brezilya, Angola, Mozambik) için bu süre 5 yıldan 7 yıla çıkarılacak.
Yeni zorunlu kriterler şunları içerecek:
- Dil ve kültürel bilgi sınavları
- Sosyal entegrasyon kanıtı
- Demokratik değerlere bağlılığın gösterilmesi
Yasada, Portekiz’de doğan çocukların vatandaşlığına ilişkin şartlar da sıkılaştırıldı. Artık ebeveynlerden birinin oturum iznine sahip olması gereken süre 1 yıldan 3 yıla çıkarılıyor. Ayrıca, aile birleşimi koşulları zorlaştırılacak ve bir göçmenlik denetim birimi kurulması planlanıyor.
Göçmenler ve Yatırımcılar İçin Olası Etkiler
Portekiz’in yatırımcılar için cazibesinin önemli bir nedeni, nispeten kolay vatandaşlık süreciydi. Önceki sistemde, ikamet süresi başvuru tarihinden itibaren sayılıyor ve sadece 5 yılda pasaport alınabiliyordu.
Bu değişiklikler, 2024’te kaldırılan NHR (Vergi İkameti Olmayanlar) rejimi ile birlikte Portekiz’in sunduğu temel avantajları zayıflatabilir.
Yeni adıyla AIMA olan göçmenlik kurumunun, yaklaşık 45.000 bekleyen dosya ve 18 aya varan işlem süresiyle karşı karşıya olduğu bu dönemde, sürecin uzaması Portekiz programını diğer Avrupa alternatiflerine kıyasla rekabet dışı bırakabilir.
Mevcut sisteme göre başvuru yapmış ve ciddi zaman ile kaynak yatırımı yapmış olan kişiler için topluluklar tepki göstermeye başladı. Bu kişileri korumaya yönelik çevrimiçi dilekçeler yaygınlaşıyor.
Alternatif Yatırım Yoluyla Göç Seçenekleri
Eğer AB vatandaşlığı hedefleniyorsa, Yunanistan Golden Visa ve Kıbrıs Kalıcı Oturum İzni programları dikkate alınabilir.
Yunanistan Golden Visa
- Minimum €250.000 gayrimenkul yatırımı
- Aile başvuruları için 3–6 ay işlem süresi
- 7 yılda vatandaşlık (Yunanca/kültür sınavı ile)
- Zorunlu ikamet yok (mülk kiralanabilir)
Kıbrıs Kalıcı Oturum İzni
- €300.000 gayrimenkul yatırımı eşiği
- 6–9 ay işlem süresi
- Ziyaret şartı: her 2 yılda bir kez
- 8 yılda vatandaşlık
Sonuç
Portekiz’in yenilenen programı hâlâ uzun vadeli yerleşim planlayanlar için uygun olabilir. Ancak uzayan süreler ve artan şartlar, yatırımcıların alternatifleri ciddi şekilde değerlendirmesini gerektiriyor.